ทำความรู้จัก Stem Cell ไขปริศนาเทคโนโลยีเปลี่ยนโลกของวงการแพทย์

ทำความรู้จัก Stem Cell
ไขปริศนาเทคโนโลยีเปลี่ยนโลกของวงการแพทย์

เทคโนโลยี stem cell หรือ สเต็มเซลล์
คือหนึ่งในนวัตกรรมสุดล้ำ ด้วยศักยภาพในการฟื้นฟูและซ่อมแซมร่างกาย
และมีศักยภาพในการรักษาหรือบรรเทาโรคหลายชนิด มีการวิจัยอย่างเข้มข้น ส่งผลให้การประยุกต์ใช้ทางคลินิกแพร่หลายขึ้น ทั้งเพื่อการรักษา ฟื้นฟูสุขภาพ และชะลอกระบวนการเสื่อมของอวัยวะต่าง ๆ

สเต็มเซลล์ คืออะไร?

สเต็มเซลล์ (Stem Cell) คือเซลล์ต้นกำเนิดที่มีความสามารถในการแบ่งตัวได้อย่างต่อเนื่อง และสามารถพัฒนาไปเป็นเซลล์ชนิดต่าง ๆ ของร่างกายได้ เช่น เซลล์ประสาท เซลล์กล้ามเนื้อ เซลล์ผิวหนัง หรือเซลล์เม็ดเลือด คุณสมบัตินี้ทำให้สเต็มเซลล์เป็นหัวใจสำคัญของการซ่อมแซมตามธรรมชาติของร่างกาย และเป็นจุดเริ่มต้นของการแพทย์ฟื้นฟู (Regenerative Medicine)

ประเภทของสเต็มเซลล์

สเต็มเซลล์มีหลายประเภท
แต่ละชนิดมีความแตกต่างในการนำไปใช้ ดังนี้:

• Embryonic Stem Cells (ESCs): พบในตัวอ่อนช่วงแรก มีความสามารถในการเปลี่ยนแปลงสูงสุด


• Adult Stem Cells หรือ Mesenchymal Stem Cells (MSCs): คือเซลล์ที่ได้จากผู้ใหญ่ เช่น ไขมัน, ไขกระดูก เป็นชนิดที่ใช้บ่อยที่สุด


• Induced Pluripotent Stem Cells (iPSCs): คือสเต็มเซลล์ที่นักวิทยาศาสตร์ปรับแต่งจากเซลล์ปกติ ให้มีคุณสมบัติเหมือน ESCs


• Perinatal Stem Cells: พบในรก เลือดสายสะดือ และเนื้อเยื่อทารกแรกเกิด

เจาะลึก: กลไกสเต็มเซลล์

สเต็มเซลล์ทำงานผ่านสองกระบวนการสำคัญ คือ การแบ่งตัวเพิ่มจำนวน (Self-renewal) และการเปลี่ยนเป็นเซลล์เฉพาะทาง (Differentiation) จึงสามารถซ่อมแซมอวัยวะที่เสียหายหรือเสื่อมสภาพได้ ดังนั้น การแพทย์ฟื้นฟูจึงใช้สเต็มเซลล์เพื่อกระตุ้นการฟื้นตัว

บทบาทสำคัญของสเต็มเซลล์

• กระตุ้นการสร้างเนื้อเยื่อใหม่


• ลดการอักเสบในเซลล์


• ช่วยปรับสมดุลภูมิคุ้มกัน


• ฟื้นฟูความเสื่อมของอวัยวะ


• ช่วยสร้างคอลลาเจนและบำรุงผิว

ข้อดีของการใช้สเต็มเซลล์

สเต็มเซลล์มีประโยชน์ที่น่าสนใจ แม้ผลลัพธ์จะขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล

1. ซ่อมแซมลึกถึงระดับเซลล์

• ฟื้นฟูเนื้อเยื่อที่เสียหาย เช่น ข้อเสื่อม, เอ็นฉีก
  ช่วยให้ฟื้นตัวโดยไม่ต้องผ่าตัดในบางกรณี

2. ลดการอักเสบเรื้อรัง

• ด้วยคุณสมบัติ Anti-inflammatory ของสเต็มเซลล์
  เหมาะสำหรับโรคภูมิคุ้มกัน เช่น รูมาตอยด์, ลูปัส

3. ผิวสวยอ่อนเยาว์ด้วยสเต็มเซลล์

นิยมใช้ในด้านความงาม เช่น:

• บำรุงผิวที่โรยรา


• ช่วยลดเลือนริ้วรอย


• กู้คืนผิวจากแดดทำร้าย


• เสริมการสร้างคอลลาเจน

4. ยกระดับคุณภาพชีวิตผู้สูงวัย

• ผู้สูงวัยที่อ่อนล้า, ปวดข้อ หรือระบบเสื่อม
  การใช้สเต็มเซลล์อาจเป็นประโยชน์ต่อการฟื้นฟู

ด้านมืด: ความเสี่ยงของสเต็มเซลล์

แม้สเต็มเซลล์จะได้รับความนิยมและมีการประยุกต์ใช้ในหลายสาขาการแพทย์ แต่ก็ยังมีความเสี่ยงและข้อควรระวังที่สำคัญ ดังนี้:

1. ความเสี่ยงในการติดเชื้อ

ความเสี่ยงหลักประการหนึ่งคือ “การติดเชื้อ” ทั้งจากขั้นตอนการเตรียมสเต็มเซลล์ การเพาะเลี้ยง หรือกระบวนการฉีดเข้าสู่ร่างกาย ถ้าทำในสถานที่ที่ไม่ได้มาตรฐานหรือไม่ปลอดเชื้อ

จึงควรเลือกคลินิกที่ไว้วางใจได้ มีมาตรฐาน
ห้องปฏิบัติการที่ได้มาตรฐาน และแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เป็นปัจจัยสำคัญ
เพื่อความปลอดภัยและประสิทธิภาพสูงสุดของการรักษา

2. เป็นงานวิจัยที่ต้องติดตามผลระยะยาว

แม้สเต็มเซลล์จะถูกนำใช้อย่างกว้างขวางในบางโรค เช่น โรคเลือด โรคข้อเสื่อม หรือการฟื้นฟูผิว
แต่ยังมี ข้อจำกัด (Limitation) สำหรับโรคบางประเภท
เช่น ข้อมูลการวิจัย, อัตราการตอบสนอง หรือผลลัพธ์ที่ต้องศึกษาเพิ่ม

สำหรับผู้ที่ต้องการรักษาด้วยสเต็มเซลล์ ควร:

• ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ


• เข้าใจความเป็นไปได้ของผลลัพธ์


• ตระหนักถึงความเสี่ยงและผลข้างเคียง


• มีความคาดหวังที่เป็นเหตุเป็นผล

เพื่อการตัดสินใจที่รอบคอบและปลอดภัยสูงสุด

สเต็มเซลล์รักษาโรคอะไรได้บ้าง?

สเต็มเซลล์ถูกศึกษาเพื่อรักษาโรคต่างๆ เช่น

1. stem cell บำบัดโรคทางระบบประสาท

• อัลไซเมอร์


• พาร์กินสัน


• เส้นเลือดสมอง


• การบาดเจ็บของไขสันหลัง


• ช่วยกระตุ้นการฟื้นฟูเนื้อเยื่อประสาทที่เสียหาย

2. ปัญหาข้อและกระดูก

เหมาะกับผู้ป่วยโรคเรื้อรัง อาทิ:

• ข้อเข่าเสื่อม


• หมอนรองกระดูกเสื่อม


• เอ็นหรือกล้ามเนื้อฉีกจากการกีฬา


• ลดอักเสบและฟื้นฟูกระดูกอ่อน

3. โรคหัวใจและหลอดเลือด

• มีการวิจัยที่ชี้ว่าสเต็มเซลล์ช่วยสร้างหลอดเลือดใหม่ และซ่อมแซมกล้ามเนื้อหัวใจหลังภาวะหัวใจวาย

4. โรคภูมิคุ้มกันทำลายตนเอง

สเต็มเซลล์ช่วยปรับสมดุลภูมิคุ้มกันในโรค:

• SLE


• รูมาตอยด์


• เบาหวานชนิดที่ 1

5. การฟื้นฟูผิวและชะลอวัย

• ทำให้เกิดเซลล์ผิวใหม่ ยืดหยุ่นขึ้น ลดริ้วรอย และฟื้นฟูรอยแผลเป็น

6. โรคเกี่ยวกับเลือดและไขกระดูก

เช่น:

• มะเร็งเม็ดเลือด


• ภาวะไขกระดูกฝ่อ


• ธาลัสซีเมีย


• การปลูกถ่ายสเต็มเซลล์เป็นที่ยอมรับมานาน

สเต็มเซลล์ได้มาจากไหนบ้าง?

1. สเต็มเซลล์จากไขกระดูก

• รักษาโรคเลือดมานาน ปลอดภัยและเป็นที่ยอมรับ

2. สเต็มเซลล์จากไขมัน

• เป็นที่นิยมในความงาม เพราะเข้าถึงง่าย เซลล์เยอะ

3. จากสายสะดือ

• บริสุทธิ์ ความเสี่ยงต่ำ เหมาะกับการเก็บรักษาในธนาคารสเต็มเซลล์

4. รก

• มี Growth Factors สูง และใช้ฟื้นฟูผิวได้

สิ่งที่ต้องพิจารณาก่อนใช้สเต็มเซลล์

ผู้สนใจรักษาด้วยสเต็มเซลล์ควรพิจารณา:

1. ใบอนุญาตและมาตรฐานของคลินิก

• เพื่อป้องกันการปนเปื้อนหรือการใช้เซลล์ที่ไม่ได้คุณภาพ

2. แหล่งที่มาของสเต็มเซลล์ต้องชัดเจน

• ต้องมีข้อมูลโปร่งใสและผ่านการคัดกรองโรค

3. ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

• เพื่อความปลอดภัยและวิธีรักษาที่เหมาะสม

4. ประเมินสุขภาพก่อนการรักษา

• ให้แน่ใจว่าร่างกายพร้อมและเลือกวิธีการที่เหมาะสมที่สุด

สเต็มเซลล์เหมาะกับใคร?

• ผู้ป่วยข้อเสื่อม, โรคกระดูก


• ผู้สูงวัยที่อยากฟื้นฟูร่างกาย


• ผู้ที่สนใจการชะลอวัยหรือผิวสวย


• ผู้ป่วยโรคภูมิคุ้มกันทำลายตนเอง


• ผู้ที่ต้องการหลีกเลี่ยงการผ่าตัดในบางกรณี

มุมมองอนาคตของสเต็มเซลล์

สเต็มเซลล์คืออนาคตของการแพทย์ทั่วโลก
วิทยาการใหม่ ๆ กำลังพัฒนาอย่างรวดเร็ว เช่น:

• การสร้างอวัยวะเทียมจากสเต็มเซลล์


• การรักษามะเร็งด้วยเซลล์ดัดแปลงพันธุกรรม


• การฟื้นฟูสมองและหัวใจ


• การซ่อมแซมเนื้อเยื่อขั้นลึก

ภายในไม่กี่ปี อาจมีการประยุกต์ใช้สเต็มเซลล์ในวงกว้างมากขึ้นทั้งด้านการรักษาและส่งเสริมสุขภาพ

สเต็มเซลล์เป็นนวัตกรรมที่มีศักยภาพสูงในการฟื้นฟูและซ่อมแซมร่างกาย ช่วยรักษาโรคได้มากมาย แม้จะมีข้อจำกัดและความเสี่ยงบางประการ แต่งานวิจัยที่ก้าวหน้าทำให้สเต็มเซลล์มีบทบาทสำคัญขึ้น หากต้องการศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับ สเต็มเซลล์ ควรเลือกสถานบริการที่มีมาตรฐานและปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อความปลอดภัยสูงสุด

EDNA Wellness เราเป็นผู้นำด้านการใช้สเต็มเซลล์ (เซลล์บำบัด) สำหรับเวชศาสตร์ฟื้นฟู สำหรับระบบประสาท และโรคหลอดเลือดสมอง รวมถึงกระดูก และข้อเข่า นอกจากนี้ เรายังมีบริการด้านความงาม และเวชศาสตร์ชะลอวัยหลากหลายรูปแบบ เพื่อเสริมสร้างสุขภาพ และความงาม

ช่องทางการติดต่อสอบถาม

LINE OA: @ednawellness

WhatsApp: +66 (0) 64 505 5599

Website: https://ednawellness.com

Map: https://maps.app.goo.gl/KTBA46YaYQ23vCqX9